Eξ αδιαιρέτου ακίνητα: προβλήματα και λύσεις

* Το πρόβλημα των εξ αδιαιρέτου ακινήτων και η λύση του.

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές της χώρας μεταξύ των οποίων και η Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου είναι τα εξ αδιαιρέτου οικόπεδα, τα οποία έχουν μοιραστεί προφορικά και στα περισσότερα έχουν κατασκευαστεί αυθαίρετες οικοδομές. Ο πιο συνηθισμένος  λόγος που οι ιδιοκτήτες τους αγόρασαν ποσοστό εξ αδιαιρέτου ενός μεγαλύτερου ακινήτου, με δικαίωμα χρήσης συγκεκριμένου τμήματος είναι ότι το μεγαλύτερο αυτό ακίνητο ήταν κληροτεμάχιο που δόθηκε σε μικρασιάτες πρόσφυγες και απαγορευόταν η κατάτμησή του. Ένα μεγάλο λοιπόν τμήμα του δήμου Ηρακλείου είναι τέτοια κληροτεμάχια. Οι ιδιοκτήτες των τμημάτων των εξ αδιαιρέτου οικοπέδων χρησιμοποιούν τα τμήματα αυτά πάνω από 20 χρόνια με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας, δίχως όμως τα ακίνητα αυτά να έχουν εμπορική αξία καθώς δεν έχουν τη δυνατότητα να μεταβιβάσουν αυτά τα ακίνητα με συμβολαιογραφικό έγγραφο ούτε στα παιδιά τους, διατηρώντας απλά το δικαίωμα να κατοικούν στην οικοδομή που έχουν ανεγείρει στο εξ αδιαιρέτου οικόπεδο. Για να μπορέσουν όμως να αποκτήσουν την κυριότητα του τμήματος που χρησιμοποιούν,  να το καταχωρήσουν στο Κτηματολόγιο ή στο Υποθηκοφυλακείο ως αυτοτελές οικόπεδο, ώστε να μπορεί μεταβιβαστεί το οικόπεδο με την οικοδομή, θα πρέπει να τακτοποιηθεί η οικοδομή  και να γίνει διαδικασία ανεξαρτητοποίησης του τμήματος τους, δηλαδή να αναγνωριστούν κύριοι (ιδιοκτήτες) του συγκεκριμένου τμήματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις ανεξαρτητοποίησης του τμήματος του εξ αδιαιρέτου οικοπέδου, μπορεί ο καθένας ιδιοκτήτης να κινηθεί χωριστά από τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες και να ανεξαρτητοποιήσει το οικόπεδό του, που σημαίνει επιπλέον από την πληρωμή των προστίμων τακτοποίησης και πληρωμή φόρου χρησικτησίας 3%.

Οι ιδιοκτήτες αυτής της κατηγορίας ακινήτων, θα πρέπει να εξετάζουν με δικηγόρο και μηχανικό,  με πολλή προσοχή γιατί  υπάρχουν πολλά  λεπτά σημεία από νομικής και πολεοδομικής πλευράς της διαδικασίας ανεξαρτητοποίησης,  αν μπορεί το οικόπεδό τους να γίνει αυτοτελές, αλλιώς και αν ακόμα τακτοποιήσουν το αυθαίρετό τους δεν θα μπορούν να το μεταβιβάσουν στα παιδιά τους ή σε οποιοδήποτε τρίτο, αν δεν το ανεξαρτητοποιήσουν σωστά. Η τακτοποίηση χωρίς ανεξαρτητοποίηση, εξασφαλίζει τον ιδιοκτήτη από τον κίνδυνο να κατεδαφιστεί η αυθαίρετη οικοδομή και να του επιβληθεί πρόστιμο αυθαιρέτου. Επίσης αν έχουν επιβληθεί πρόστιμα  αυτά διαγράφονται.

Η προθεσμία για να γίνει η διαδικασία ανεξαρτητοποίησης λήγει και αυτή στις 31-12-2022 για τα ακίνητα που υπάγονται στο Κτηματολογικό Γραφείο Ηρακλείου. Ενόψει των ανωτέρω, αποτελεί πάγιο αίτημα της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Νομού Ηρακλείου (ΕΝ.ΙΔ.Α.Ν.Η.), η περαιτέρω παράταση της προθεσμίας οριστικοποίησης των αρχικών εγγραφών πέραν της 31-12-2022, προκειμένου οι ιδιοκτήτες σε εξ αδιαιρέτου οικόπεδα να έχουν τη δυνατότητα να ανεξαρτητοποιήσουν και να τακτοποιήσουν τα ακίνητα τους.

Το γραφείο μας αναλαμβάνει το χειρισμό σχετικών υποθέσεων.

*Του Γιώργου Κ. Αράπογλου, Δικηγόρου Ηρακλείου, Υπεύθυνου Ενημέρωσης της Ενωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Ηρακλείου – Κρήτης.